Bilgisayar parçaları nelerdir sorusu genel olarak bilgisayarı oluşturan donanım birimlerinin tanımlanması biçiminde yanıtlanabilecek bir sorudur. Bilgisayar Parçaları çok kısa tanımlamak gerekirse bilgisayarı oluşturan donanım birimlerinin her biri olarak ifade edilebilir. Bunun sebebi bilgisayar tek başına bir elektronik cihaz olarak düşünülüyor olsa da bilgisayarlar birçok parçanın birarada çalışması ile görevini yapabilen elektronik cihazlardır.
Bilgisayar Nedir ?
Bilgisayar elektrik enerjisi kullanarak bir veriyi işleyerek bir sonuç üretebilen her çeşit cihazdır. Bilgisayar Türkçe ifadesi olarak karşımıza gelen Computer ingilizce kelimesi aslında bilgisayarın çok daha doğru ifadesidir, computer compute yani hesaplama fiilinden gelen bir isimdir ve ingilizcenin tam karşılığı hesaplayıcı anlamına gelmektedir. Aslında bilgisayarların temel görevi de tam olarak budur hesaplama yapmak.
Size çok basit geliyor olsa da bilgisayarların tek ve gerçek işlevi hesaplama yapmaktır, ama bu hesaplama insan aklının alabileceği veya yapabileceği gibi bir hesaplama anlamına gelmemektedir, Örneğin şuan ortalama olarak oyun oynanabilecek bir masaüstü bilgisayarın hesap yapma becerisi yani belirli bir sürede yapabileceği matematiksel işlem becerisi tüm Türkiye nüfüsunun aynı sürede yapabileceği işlem sayısından fazladır. Bu inanılmaz hızlı hesap yapabilme becerisi bilgisayar donanımı ve bu donanımlar üzerinde çalıştırılan özel yazılımlar ile akıl ve hayalgücü ile sınırları oluşan bir bilişim dünyasına dönüşmektedir ve şuanda 50 yaş ve üzerinde olan kişilerin bilim kurgu olarak düşünebildiği teknolojiler bundan 10 yıl öncesinde geliştirildi ve hepsi bilgisayarlar sayesinde yapıldı.
Bilgisayar Türleri Nelerdir ?
Günümüzde en yaygın olarak kullanılan bilgisayarlar dizüstü bilgisayarlar masaüstü bilgisayarlar sunucular olarak gözlemlenir ve kişisel elektronik cihazlar olan cep telefonları ve tabletler de bilgisayar statüsünde olan ürünlerdir.
Genel çerçeve olarak kişisel bilgisayar olarak düşünülen bilgisayar tanımı masaüstü ve dizüstü bilgisayarları kapsamaktadır.
Ama bilgisayar tanımı geniş anlamda hesaplama ve karar verme becerisi olan tüm elektronik cihazlar olarak değerlendirilebilir ve bu tanımlama ile günümüz otomobillerinin de üzerlerinde birer bilgisayar bulunduğu güzel bir örnektir. Hava sıcaklığı , motor sıcaklığı , yakıt sıcaklığı , havadaki oksijen oranı , aracın hızı , kullanıcının pedallardan gönderdiği istekler gibi yaklaşık 40 50 parametreyi alarak motora ne kadar yakıt göndermesi gerektiğini hesaplayan bu mini bilgisayarlar sayesinde otomobiller bundan 40 yıl öncesine göre 2 kat daha fazla güç üretmekte ve %50 daha az yakıt tüketmektedir. Yani bilgisayarlar hayatın her noktasında olumlu etki eden insanlığın en önemli buluşları arasında yer almaktadır.
Bilgisayar Parçaları Nelerdir ?
Bilgisayar Parçaları bilgisayarın donanım elemanlarıdır ve bu donanım elemanları tanımı fiziki her çeşit elektronik elemanı kapsamaktadır. Bu sebeple bilgisayar parçalarını bilgisayar kasa içi donanımları ve çevre birimleri olarak iki temel gruba ayırmakta fayda vardır.
Bilgisayarlar incelendiğinde masaüstü bilgisayarlar daha kolay anlaşılabilir bir yapıdadırlar, bilgisayarın temel işlevini gerçekleştiren bir bilgisayar kasası ve bu kasaya bağlı olan çevre birimleri yer alır, çevre birimleri incelendiğinde monitör , klavye , mouse , hoparlör , webcam , yazıcı gibi ürünler karşımıza gelmektedir.
Bu çevre birimlerinin tamamı kullanıcının bir veri girmesini yada bir veri almasını sağlamak ile görevli cihazlardır. Örneğin klavye çeşitli sembolleri bilgisayara komut olarak gönderen yazılı girdi cihazıdır, mouse iki eksende hareket ve tıklama komutu ileten girdi cihazıdır, klavye ve mouse kullanının komutlarını kolay yapabileceği hareketler ile hızlı ve sürekli girdi sağlayabileceği ergonomide ürünlerdir ve kullanıcılar bilgisayarı yönetmek için klavye ve mouse kullanırlar.
Monitör yada ekran kullanıcının çıktı olarak kullandığı bir parçadır, yani bilgisayar görüntüyü oluşturur ve kullanıcının görebilmesi için monitör üzerinde gösterir. Monitör yada ekran çeşitli türlerde olabilir , genel olarak en yaygın monitörler günümüzde LCD ve LED montitörlerdir, daha eski nesil bilgisayarlarda tüplü monitörler de kullanılmaktaydı.
Bilgisayar kasasını oluşturan parçalar daha karmaşık ve daha farklı özelliklerde bulundukları için bunları tek tek ele alacağız;
Anakart : Bilgisayarın temel elektronik omurgasını oluşturan elektronik devre sistemlerini üzerinde taşıyan elektronik cihazdır. Binlerce veri yolu ile bilgisayarın tüm parçalarının birbiri ile elektronik olarak haberleşebileceği bütün altyapıyı oluşturan anakart bilgisayar sisteminin temel omurgasıdır.
İşlemci : Bilgisayarın beyni olarak kabul edilen işlemci bilgisayar sisteminin tüm yapabileceği tüm işlemleri bünyesinde yapan elektronik parçadır. Anakart üzerine takılır ve işlemcisi bulunmayan bir bilgisayar çalışamaz.
Bellek : RAM Bellek bilgisayarın çalışma anında verileri sakladığı hafızadır. Bilgisayarlar aynı anda çekirdekleri sayısınca işlemi yapabilen aynı anda belirli bir sayıda işlem yapabilen cihazlardır, Günümüzde çekirdek sayısı 4 8 16 gibi sayılar kadardır, yani bir işlemci aynı anda 4 8 yada 16 tane işlem yapabilmektedir. Tabi süper bilgisayarlar için geliştirilen yüzlerce binlerce çekirdeği olan işlemcilerden bahsetmiyoruz, kişisel bilgisayar tablet cep telefonu notebook gibi bilgisayarlarda bulunan işlemciler ağırlıklı olarak 4 8 yada 16 işlemci çekirdeğine sahiptir yani bu şunu ifade etmektedir, ilgili işlemci aynı anda birbirinden bağımsız çekirdeği sayısınca işlemi gerçekleştirebilir. Fakat işlemciler bir saniye içerisinde onbinlerce işlem yapabilen cihazlar oldukları için yapacakları işlemlerde kullanabilecekleri sayılar ve sonuçlar için bir depolama alanı gerekmektedir , işte bu alan hafızadır. RAM Bellek yani hafıza işlemcinin işleyeceği verileri ve işledikten sonra çıktı olarak sunduğu sonuçları toplayan işleyen ve gerekli programlara ileten veri depolama alanıdır. İşlemcilerde her an yapılan onbinlerce her dakika yapılan milyonlarca hesaplama işleminin girdileri ve çıktıları hafıza alanlarına yazılır ve bu sayede programlar bu verileri kullanarak sınırsız işlevlere sahip olurlar. Kısaca şöyle bir örnek sizin ufkunuzu genişletecektir, mouse ile bilgisayar ekranında 10 cm uzaklığa gidiyor olmanız bilgisayarınız içerisinde en azından 10000 tane işlem ile gerçekleşmektedir. İzlediğiniz 1 dk uzunluğundaki videonun izlenebilmesi için yapılan hesaplama sayısı milyonun üzerindedir. İşte bu hesaplamalar içerisinde kullanılan tüm veri ram bellek üzerinde saklanır ve işlenir.
Harddisk / SSD : Bilgisayarların kalıcı veri depolama birimleridir, bilgisayar üzerinde kurulu işletim sistemi , kullanıcı programları ve kalıcı olarak depolanan tüm veri kalıcı depolama birimleri olan harddiskler ve SSD sürücüler üzerinde depolanır.
Ekran Kartı : Bilgisayarların sayısal verilerden üst seviye multimedia grafikleri çok daha yüksek performansta oluşturabilmek için ihtiyaç duydukları video veri işlem işlemcileri ekran kartları üzerinde bulunmaktadır. Ekran kartları bazı bilgisayarlarda anakart üzerinde tümleşik , bazı bilgisayarlarda işlemci üzerine tümleşik bazı bilgisayarlarda ise ayrı bir donanım ürünü olarak ayrı olarak bulunur , bazı bilgisayarlarda bu iki tür birlikte de bulunabilir. Ekran kartları genel olarak üst seviye grafik ve multimedia gereksinimi olan bilgisayarlarda daima kullanılmaktadır.
Optik Okuyucu: DVD CD Bluray gibi medyaları okuma ve yazma becerisine sahip optik okuyucu cihazlardır.
Güç Kaynağı : Power Supply her çeşit bilgisayar direk akım türünde elektrik enerjisi kullanır daha doğrusu her çeşit elektronik cihaz düşük voltaj devresi direk akım kullanır. Fakat şebeke elektriği alternatif akım türündedir, Alternatif akım türündeki elektrik enerjisinin direk akım türünde elektrik enerjisine dönüştürülmesi gerekmektedir çünki elektronik devre sistemleri direk akım ile çalışmaktadır. Bu görevi güç kaynağı yapmaktadır. Şebekeden gelen 220v 110v gibi alternatif aklımı 12v 9v 5v 3.3v 2.5v gibi direk akım türüne dönüştüren devre sistemleri güç kaynakları yani power supply devreleridir, her bilgisayarda bulunur. Bu devreler masaüstü bilgisayarlarda kasaların içerisinde , dizüstü bilgisayarlarda adaptörlerin içerisinde bulunurlar.
Bilgisayar Kasası : Bilgisayar kasası masaüstü bilgisayarlarda dikdörtgen biçiminde olur ve yukarıda bahsettiğimiz anakart işlemci ram harddisk ekrankartı power supply gibi tüm bilgisayar parçalarına ev sahipliği yapar, birilikte çalışabilmeleri için birbirlerine takılmalarına olanak veren mimaride bulunur ve birbirleri ile iletişimlerini sağlayacak veri yollarını oluşturan kablo sistemlerine ev sahipliği yaparlar. En önemli özelliklerinden biri de bilgisayar donanımlarını dış dünya ile bağlantılarını kesmeleri yani onları koruyan gizleyen bir yapıları olmasıdır. Bilgisayar kasaları içerisindeki donanımların birlikte çalışmasına olanak sağlamanın yanı sıra bilgisayarların bir fiziki eşya olmalarını da sağlamaktadır. Kapalı yapıları ile bilgisayarların kullanılacakları alanda fiziken durabilmelerini de sağlamaktadır, Bilgisayar aynı zamanda 3 boyutu olan fiziki yer kaplayan bir eşyadır ve insanların masalarında evlerinde iş yerlerinde bir alan kapladığı için görsel olarak da kullanılabilir bir şekli olmalıdır ve bilgisayarın bir gövdeye dönüşmüş halleri bilgisayar kasalarıdır.
