Fax Modem Kartı Hurdaları : Bilgisayar teknolojilerinin evrimiyle birlikte pek çok donanım bileşeni tarihe karışsa da, bu bilesenlerin geri dönüşüme kazandırılması çevre ve ekonomi açısından büyük öneme sahiptir. Fax modem kartları, internetin evlere yeni girmeye başladığı 1990’lı ve 2000’li yıllarda yaygın olarak kullanılan, hem faks hem de modem fonksiyonlarını bir arada sunan cihazlardır. Günümüzde ise bu kartlar teknolojik olarak miadını doldurmuş ve elektronik atık kategorisine girmiştir.
Fax Modem Kartı Nedir?
Fax modem kartı, bilgisayarın anakartına takılan ve telefon hattı aracılığıyla internete bağlanmayı ve faks gönderip almayı sağlayan bir donanımdır. PCI veya ISA slotlarına takılabilen bu kartlar, çoğu zaman bilgisayar kasasının içinde yer alır ve harici modemlere göre daha uygun fiyatlı bir alternatif sunarlardı.
Fax Modem Kartlarının Bileşenleri
- PCB (Baskılı Devre Kartı)
- Bakır Bağlantı Hatları
- Chipset (Veri işlem için kullanılan yonga seti)
- Kondansatörler ve Dirençler
- RJ11 Telefon Portları
- Transformator (Hattın voltajını dengelemek için)
- Metal Ekran Koruyucular
Fax Modem Kartlarının Hurdalaşmasının Nedenleri
- Geniş bant internetin yaygınlaşması
- Telefon hatlarının terk edilmesi
- Wi-Fi ve ethernet teknolojilerine geçiş
- Bilgisayar kasalarında slot değişimi (PCI çıkışının azalması)
- Mobil iletişimin artması ve faks ihtiyacının ortadan kalkması
Geri Dönüşümün Önemi
1. Çevresel Etki
Fax Modem Kartı Hurdaları, elektronik atık (e-atık) sınıfında yer alır ve doğaya bırakıldıklarında zehirli kimyasalların toprağa ve suya karışmasına neden olabilirler.
2. Ekonomik Değer
Fax Modem Kartı Hurdaları üzerinde bulunan bakır, altın, nikel gibi metallerin geri kazanılması mümkün ve ekonomiktir.
3. Hammadde Tasarrufu
Geri dönüşüm, yeni elektronik cihazlar için gerekli olan hammaddelerin çıkarılmasına olan ihtiyacı azaltır.
4. Yasal Zorunluluklar
Elektronik atıkların gelişigüzel şekilde atılması çevre kanunlarına aykırıdır ve cezai yaptırımları vardır.
Geri Dönüşüm Süreçleri
1. Toplama ve Taşıma
Lisanslı geri dönüşüm firmaları tarafından toplanan fax modem kartları, öncelikle ayrı bir merkezde tasnif edilir.
2. Manuel Söküm
Fax Modem Kartı Hurdaları üzerindeki portlar, yonga setleri, kablo girişleri ayrılır. Metal ve plastik bölümler ayrıştırılır.
3. Mekanik Ayrıştırma
Shredder (kırma makineleri) kullanılarak kartlar parçalanır ve optik sensörler yardımıyla malzeme türüne göre ayrım yapılır.
4. Kimyasal/Isısal Ayrıştırma
Altın ve bakır gibi metaller kimyasal banyolar ya da ısı yoluyla ayrılır.
5. Geri Kazanım ve Yeniden Üretim
Elde edilen hammaddeler yeniden elektronik sanayisinde kullanılmak üzere granül ya da plaka haline getirilir.
Yeniden Kullanılabilir Parçalar
- Çalışabilir durumdaki RJ11 portları
- Transformator ve kondansatörler
- Bütün yonga setleri ve çipler (retro sistemler için)
Kurumsal Sorumluluklar ve Tüketici Bilinci
- Kurumlar için “Elektronik Atık Yönetimi” prosedürlerinin oluşturulması
- Tüketicilerin atıklarını lisanslı toplama noktalarına vermesi
- “Eski donanım al geri getir” kampanyalarının desteklenmesi
Yasal Mevzuat
- WEEE (Waste Electrical and Electronic Equipment) Direktifi
- T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Elektronik Atık Yönetmeliği
Gelecek Perspektifi
- Retro donanıma ilgisi artan koleksiyoncular için temizlenmiş modem kartların ikincil piyasada değerlendirilmesi
- Akıllı ayrıştırma sistemleri ile daha verimli geri dönüşüm
- Geri dönüşüm AR-GE projeleri ile daha az kimyasal içeren yöntemler
Fax Modem Kartı Hurdaları elektronik kart hurdaları ve ağ cihazı hurdaları sınıflandırmasına girmektedir. Günümüz teknolojisinde yerini kaybetmiş olsa da, bu donanımın geri dönüşüme kazandırılması bir gerekliliktir. Bu sayede hem çevresel sorumluluk yerine getirilir, hem de ekonomik fayda sağlanır. Her bir fax modem kartı, doğru bir geri dönüşüm süreciyle geleceğe yatırım anlamına gelir.
